پیشنهاد ثبت جهانی ساز تنبور از سوی ایران
تنبور، یک ساز متعلق به فرهنگ همه جای ایران است
در ابتدای مراسم، شهرام صارمی صحبت کرد و گفت: معتقدم که امروز روز ارزشمند و تاریخی برای ساز تنبور است که دو اتفاق هم‌زمان شده است؛ اولی تولید آلبوم مقامات کهن تنبور اثر آقای یحیی رعنایی با همراهی پسرشان پویان رعنایی است و دیگری اقدامی است که استاد رعنایی از چند سال پیش برای ثبت ملی ساز تنبور داشتند و در نهایت به ثمر نشست. چند روز پیش با توجه به مدارکی که ایشان در طی سال‌ها به سازمان میراث فرهنگی و ارشاد کرمانشاه ارائه کرده بودند ساز تنبور ثبت ملی شد که جا دارد برای هر دو اتفاق به اهالی فرهنگ و هنر تبریک بگویم.
وی ادامه داد: تنبور اگرچه در بین اهالی هنر یک ساز با مختصات حضور در منطقه جغرافیایی کرمانشاه و توابع آن است، اما در متون قدیمی موسیقی ایران نیز بدان اشاره شده است. در این توضیحات می‌خوانیم که تنبور سازی است با کاسه گلابی‌شکل و با دسته‌بلند که با توجه به نوع موسیقی آن پرده‌بندی می‌شود. این تنبور در دیگر استان‌ها و مناطق کشورمان نیز حضور داشته است که از آن جمله می‌توان به فارس، گیلان، آذربایجان و ... اشاره کرد. این ساز با توجه به مختصات و فرهنگ صوتی هر منطقه از کشورمان پرده‌بندی شده و ساختار همان منطقه را پیدا کرده است. جالب است بدانید که اساتید قدیمی این ساز را تنبور می‌نامند و اکنون با نام‌های دیگری نظیر دوتار، ساز عاشقی و ... نیز شناخته می‌شود.
این موسیقیدان تأکید کرد: ساز تنبور از چندین قرن قبل تا به امروز در بخش‌های مختلف کشورمان بوده و سینه‌به‌سینه منتقل شده است. از چند سال قبل از انقلاب به همت سید امرالله شاه‌ابراهیمی تنبور در گروه‌نوازی‌ها و اجراهای جمعی طراحی و برنامه‌ریزی شد و اجرای گروهی نیز پیدا کرد. امیدوارم حوزه فرهنگ همیشه شاهد اتفاقات مهم و خوشامد این‌چنینی باشد.
یونسکو تنبور را ثبت جهانی کند
سخنران بعدی این مراسم، فریدون جنیدی، پژوهشگر و پیشکسوت موسیقی بود. او در ابتدا ضمن تشکر از حاضران برای حضور در این جلسه گفت: به استاد رعنایی درود می‌فرستم که از صدا و ساز ایشان بارها لذت بردم و بدان دل سپردم. باید بگویم که ساز تنبور خوشبختانه ثبت ملی شد و به این ساز و جان ایرانیان که از شنیدنش لذت بردند، احترام گذاشت. امیدوارم یونسکو نیز این احترام را بگذارد و آن را ثبت جهانی کند.
واژه "موسیقی" غلط است؛ از لفظ نوای خوش استفاده کنید
وی سپس بیتی از شاهنامه خواند و در توصیف موسیقی اصیل ایرانی گفت: موسیقی ایرانی جایگاه بسیار بالایی دارد و از ریشه‌ای اصیل گرفته شده است و به نظرم هیچ پایگاه دیگری نمی‌تواند جای آن را پر کند. شما وقتی به موسیقی اصیل ایرانی گوش می‌دهید به ابرها می‌روید، سپس به دریا می‌روید و ... اما موسیقی غربی چنین ویژگی ندارد. ما ارزش‌های باستانی خود را نباید فراموش کنیم و به نظرم واژه موسیقی غلط است و باید واژه نوای خوش را به جای آن به کار ببریم. واژه موسیقی پایه و اساس ندارد و حتی بهتر است از لفظ ایرانی خنیاگری استفاده کنیم. آلبوم مقامات کهن تنبور اولین گام در ثبت جهانی تنبور است و امیدوارم گام‌های بعدی بهتر و قوی‌تر برداشته شود.
منبع: ایسنا
